Hội nghị tổng kết công tác phòng chống Ký sinh trùng và Côn trùng năm 2017, triển khai kế hoạch năm 2018, khu vực Nam Bộ - Lâm Đồng

Trong những năm qua, các bệnh ký sinh trùng, bệnh do côn trùng và ngoại ký sinh truyền, bệnh sốt xuất huyết vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp. Mặc dù một số bệnh được khống chế đẩy lùi như bệnh sốt rét ở khu vực có xu hướng giảm và giảm đều ở hầu hết các chỉ số BNSR, KST SR, SRAT và tử vong do sốt rét đều giảm, không có dịch sốt rét xảy ra. Phạm vi lưu hành bệnh sốt rét ngày càng thu hẹp, tập trung chủ yếu tại các tỉnh Đông Nam Bộ và Lâm Đồng, khu vực biên giới, vùng sâu, vùng xa. Tuy nhiên, tình hình sốt rét, KST SR, SRAT, tử vong do sốt rét đều không ổn định và có xu hướng gia tăng cục bộ ở một số điểm. Năm 2017, ngoài Bình Phước sốt rét tăng thì một số tỉnh có tình hình sốt rét ổn định trong nhiều năm qua như huyện đảo Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang; huyện Vĩnh Cửu, Định Quán, Long Thành, tỉnh Đồng Nai; huyện Dầu Tiếng, Bàu Bàng, tỉnh Bình Dương, và một số tỉnh khác lại có tình hình sốt rét bùng phát, tăng cao, chủ yếu vào tháng 12/2017 và kéo dài đến đầu năm 2018. Tình trạng kháng thuốc tăng cao, muỗi kháng hóa chất lan rộng trong khu vực. Kinh phí chậm, hóa chất, thuốc sốt rét thiếu, hết hạn sử dụng, chưa có thuốc Mefloquin để điều trị chống kháng. Công tác phòng chống giun, sán, công tác phòng chống SXH, ngoại ký sinh đều đang được triển khai thực hiện, phát hiện lợn bị nhiễm ấu trùng sán dây (lợn/heo gạo) tại thôn Bù Gia Phúc 1, xã Phú Nghĩa, huyện Bù Gia Mập, tỉnh Bình Phước.

Để đánh giá tình hình thực hiện kế hoạch phòng chống Ký sinh trùng, Côn trùng năm 2017, triển khai kế hoạch năm 2018 của Dự án 1 - Phòng, chống một số bệnh truyền nhiễm nguy hiểm và các bệnh không lây nhiễm phổ biến (hoạt động phòng, chống sốt rét) thuộc Chương trình mục tiêu Y tế - Dân số, khu vực Nam Bộ - Lâm Đồng, hôm nay, tại Thành phố Hồ Chí Minh năng động, phát triển, hiện đại, Viện Sốt rét - KST - CT TP. HCM long trọng tổ chức: “Hội nghị tổng kết công tác phòng chống Ký sinh trùng, Côn trùng năm 2017, triển khai kế hoạch năm 2018, khu vực Nam Bộ - Lâm Đồng”.

Tham dự Hội nghị, đại diện Bộ Y tế có Ông Đào Chính, Phó trưởng đại điện Văn phòng Bộ Y tế phía Nam; các đơn vị và tổ chức cóViện Sốt rét - KST - CT Trung ương (TS. Nguyễn Quang Thiều, Phó Viện trưởng và các chuyên viên); Viện Sốt rét - KST - CT Quy Nhơn (TS. Huỳnh Hồng Quang, Phó Viện trưởng); Tổ chức Sáng kiến tiếp cận Y tế Clinton (BS. Cao Thị Thanh Thủy, Phó Giám đốc); Đại diện Tổ chức Y tế thế giới ở phía Nam; Đại diện các Bệnh viện Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Chợ Rẫy; Đơn vị Nghiên cứu lâm sàng đại học Oxford (OUCRU); Đại diện lãnh đạo một số sở y tế, đại diện trung tâm YTDP/PCSR/KSBT 20 tỉnh khu vực Nam Bộ - Lâm Đồng, trung tâm y tế một số huyện, trạm y tế xã có tình hình sốt rét gia tăng, Trung tâm Y tế ngành cao su; Trung tâm YTDP quân đội phía Nam, Đơn vị Y tế Bộ đội biên phòng và toàn thể cán bộ viên chức của Viện. Viện Sốt rét - KST - CT TP. HCM có PGS. TS. Lê Thành Đồng - Viện trưởng, các đồng chí Phó Viện trưởng và toàn thể các bộ, viên chức chuyên môn, lãnh đạo các khoa phòng, trung tâm thuộc Viện.

Toàn cảnh Hội nghị

Mở đầu Hội nghị là phát biểu khai mạc của PGS.TS. Lê Thành Đồng - Viện trưởng Viện Sốt rét - KST - CT TP. HCM.

PGS.TS. Lê Thành Đồng - Viện trưởng Viện Sốt rét - KST - CT TP. HCM
phát biểu khai mạc Hội nghị

Sau đó, Hội nghị đã nghe ThS. Lương Trường Sơn, Phó VT Viện Sốt rét - KST - CT TP.HCM trình bày tóm tắt kết quả công tác phòng chống và loại trừ sốt rét, phòng chống giun sán, các bệnh nhiệt đới bị lãng quên, phòng chống sốt xuất huyết, ngoại ký sinh năm 2017 và kế hoạch năm 2018, khu vực NB - LĐ.

ThS. Lương Trường Sơn, Phó VT Viện Sốt rét - KST - CT TP. HCM trình bày báo cáo

Hội nghị cũng được nghe báo cáo tham luận về tình hình sốt rét toàn quốc năm 2017, những vấn đề về sốt rét dai dẳng, sốt rét kháng thuốc và một số khó khăn chung của chương trình PCSR; tình hình sốt rét khu vực Miền Trung - Tây Nguyên, những khó khăn, thách thức đối với khu vực có tình hình sốt rét nặng nhất cả nước; Báo cáo tham luận của các địa phương về tình hình sốt rét gia tăng, sốt rét dai dẳng, phức tạp, sốt rét kháng thuốc, sốt rét ngoại lai, công tác chẩn đoán, điều trị, xét nghiệm KST SR, ca tử vong do sốt rét của địa phương Bình Phước, Bình Dương, Đồng Nai, Kiên Giang.

Tiếp theo, Hội nghị đã thảo luận sôi nổi, thẳng thắn nhiều vấn đề bức xúc, về các nội dung chủ chốt trong công tác phòng chống ký sinh trùng và côn trùng hiện nay tại khu vực, vấn đề sốt rét gia tăng, các điểm nóng về sốt rét, tử vong do sốt rét; Sốt rét kháng thuốc, muỗi kháng hóa chất; những vấn đề trong chẩn đoán và điều trị, những bất cập trong phác đồ điều trị, chưa có thuốc Mefloquin để điều trị chống kháng, chia sẻ kinh nghiệm về giám sát chất lượng chẩn đoán, điều trị ở địa phương; Hoạt động của điểm kính hiển vi, công tác xét nghiệm KST SR; Hoạt động phòng chống giun sán, sốt xuất huyết, ngoại ký sinh; những khó khăn, thách thức trong công tác phòng chống ký sinh trùng và côn trùng, chia sẻ các bài học kinh nghiệm về công tác phòng chống sốt rét, các giải pháp trong thời gian tới; Tình hình mắc bệnh, các yếu tố liên quan đến mắc bệnh giun, sán, sự xuất hiện heo gạo tại Bình Phước; đề xuất biện pháp điều tra, can thiệp, công tác truyền thông phòng chống giun, sán.

Các đại biểu trình bày báo cáo và phát biểu tham luận tại Hội nghị

Phát biểu bế mạc hội nghị, PGS.TS. Lê Thành Đồng - Viện trưởng, đã tóm tắt lại toàn bộ tình hình dịch bệnh trong lĩnh vực phụ trách qua báo cáo tổng kết. Trong 10 năm qua, tình hình sốt rét mặc dù đã giảm, tuy nhiên năm 2016-2017, tình hình sốt rét tại khu vực tăng cao, sốt rét ngoại lai, sốt rét nội địa, sốt rét ở những đối tượng khó kiểm soát, nguy cơ sốt rét quay trở lại là rất cao, sốt rét kháng thuốc lan rộng, sự đầu tư về kinh phí giảm. Một số điểm có nguy cơ dịch xảy ra rất cao như Kiên Giang, Đồng Nai, Bình Dương, … Viện trưởng cũng đánh giá cao những nỗ lực và những thành tích đạt được trong công tác PCSR của các đơn vị y tế trong khu vực NB - LĐ, ghi nhận những ý kiến đóng góp của các đại biểu. Đồng thời, chỉ đạo các địa phương tiếp tục triển khai tốt các giải pháp, nhiệm vụ trọng tâm trong năm 2018, tiếp tục tập trung đẩy lùi bệnh sốt rét, giữ vững thành quả đạt được, từng bước tiến tới loại trừ sốt rét ở khu vực. Tăng cường giám sát chất lượng chẩn đoán, điều trị sốt rét, không để tử vong do sốt rét. Hạn chế cấp thuốc tự điều trị, điều trị mở rộng. Viện sẽ đề xuất với Ban quản lý dự án PCSR và Bộ Y tế cấp thuốc Mefloquin để điều trị chống kháng để cấp cho địa phương. Bố trí, sắp xếp lại hệ thống y tế địa phương. Chấn chỉnh và củng cố lại cán bộ phụ trách sốt rét khi sáp nhập các trung tâm, quan tâm đào tạo cán bộ xét nghiệm ký sinh trùng sốt rét. Đề nghị các Trung tâm gửi lam kiểm tra hàng tháng đúng quy định. Về giun sán đã phát hiện lợn bị nhiễm ấu trùng sán dây (lợn/heo gạo) mà lâu nay chưa thấy tại khu vực, Viện sẽ phối hợp với Trung tâm YTDP quân đội phía Nam, Sở Y tế Bình Phước, Trung tâm KSBT Bình Phước, cùng với UBND huyện Bù Gia Mập tổ chức khống chế sốt rét gia tăng và điều tra tình hình lợn bị nhiễm ấu trùng sán dây (lợn/heo gạo) tại huyện Bù Gia Mập, triển khai ngay trong tháng 3/2018. Xây dựng kế hoạch PCSR cụ thể, sát với tình hình thực tế. Đề nghị có sự phối hợp giữa chính quyền địa phương, các ban ngành, đoàn thể trong công tác PCSR. Triển khai công tác phòng chống sốt xuất huyết và nghiên cứu ngoại ký sinh ở khu vực. Viện trưởng cũng cảm ơn sự hỗ trợ các hoạt động PCSR của Tổ chức Y tế thế giới, Tổ chức Sáng kiến tiếp cận Y tế Clinton, mong tiếp tục nhận được sự quan tâm, phối hợp trong công tác trong thời gian tới.

CN. Nguyễn Thị Yến