Bản đồ nhạy kháng An. epiroticus & Ae. aegypti khu vực Nam Bộ - Lâm Đồng năm 2022

Với những ưu điểm của việc áp dụng số hóa bản đồ phân bố chân đốt y học như dễ dàng trong việc tập huấn, giám sát và triển khai biện pháp phòng chống véc tơ, Khoa Côn trùng sử dụng phần mềm QGIS phiên bản 3.16.3 để vẽ bản đồ nhạy kháng của An. epiroticusAe. aegypti ở một số tỉnh trong khu vực Nam Bộ - Lâm Đồng trong những năm gần đây.

1. Alphacypermethrin

  • Muỗi An. epiroticus

Khoa Côn trùng đã thu thập An. epiroticus tại các các tỉnh ven biển khu vực Nam Bộ – Lâm Đồng như: xã An Thới Đông, huyện Cần Giờ, Tp. HCM; xã Thạnh Phước, huyện Bình Đại, tỉnh Bến Tre; xã Vĩnh Tân, huyện Vĩnh Châu, tỉnh Sóc Trăng; xã Trần Thới, huyện Cái Nước, tỉnh Cà Mau; xã An Trạch, huyện Đông Hải, tỉnh Bạc Liêu và tiến hành thử nhạy kháng với hóa chất Alphacypermethrin. Kết quả thử nghiệm qua các năm 2012 - 2022 cho thấy tỷ lệ knock out sau 24 giờ của An. epiroticus thấp hơn 90%. Như vậy, An. epiroticus ở các tỉnh ven biển nước lợ miền Nam Việt Nam đã kháng với hóa chất Alphacypermethrin.

  • Muỗi Ae. aegypti

Ae. aegypti được thu thập tại hầu hết các tỉnh khu vực Nam Bộ – Lâm Đồng và tiến hành thử nhạy kháng với hóa chất Alphacypermethrin. Kết quả thử nghiệm trong một thập kỉ qua (2012 – 2022) cho thấy tỷ lệ knock out sau 24 giờ của Ae. aegypti thấp hơn 85%. Vì vậy, Ae. aegypti ở các tỉnh Nam Bộ – Lâm Đồng đã kháng với hóa chất Alphacypermethrin.

2. Lambdacyhalothrin

  • Muỗi An. epiroticus

Với hóa chất Khoa đã tiến hành thử sự nhạy kháng của An. epiroticus thu thập tại các các tỉnh ven biển khu vực Nam Bộ – Lâm Đồng như: xã An Thới Đông, huyện Cần Giờ, Tp. HCM; xã Thạnh Phước, huyện Bình Đại, tỉnh Bến Tre; xã Vĩnh Tân, huyện Vĩnh Châu, tỉnh Sóc Trăng; xã Trần Thới, huyện Cái Nước, tỉnh Cà Mau; xã An Trạch, huyện Đông Hải, tỉnh Bạc Liêu. Kết quả thử nghiệm từ năm 2012 đến năm 2022 cho thấy tỷ lệ knock out sau 24 giờ của An. epiroticus thấp hơn 90%. Cũng tương tự tình trạng của hoạt chất Alphacypermethrin, An. epiroticus ở các tỉnh ven biển nước lợ miền Nam Việt Nam đã kháng với .

3. Permethrin

  • Muỗi Ae. aegypti

Kết quả thử nghiệm qua các năm 2012 – 2022 về sự nhạy kháng của Ae. aegypti với hóa chất Permethrin cho thấy tỷ lệ knock out sau 24 giờ của Ae. aegypti thấp hơn 95%. Như vậy, loài muỗi này ở các tỉnh Nam Bộ - Lâm Đồng cũng được ghi nhận là đã kháng với hóa chất Permethrin.

ThS. Lê Tấn Kiệt